δεδομένον
- Μελέτες - Δημοσιεύσεις
- …
- Μελέτες - Δημοσιεύσεις
δεδομένον
- Μελέτες - Δημοσιεύσεις
- …
- Μελέτες - Δημοσιεύσεις
Οι χαμηλές επιδόσεις στην PISA οφείλονται όντως στην αδιαφορία των μαθητών όταν απαντούν στο τεστ;
11/10/2024, του Μιχάλη Μιχαηλίδη*, Άρθρο στο paideia-news.com
Η Κύπρος συμμετέχει σε διεθνείς έρευνες αξιολόγησης της επίδοσης όπως η PISA και η TIMSS, και άλλες όπως οι PIRLS, ICILS, και PIAAC. Η πολιτεία θεωρεί σημαντική τη συμμετοχή της χώρας μας, παρά το οικονομικό κόστος και το κόστος σε χρόνο και διαδικασίες διεξαγωγής των ερευνών αυτών· και παρά την έντονη κριτική προς τις έρευνες αυτές ειδικά ως προς τις συνέπειες τους στην εκπαιδευτική πολιτική.
Ειδικότερα στην PISA, τα αποτελέσματα της χώρας μας είναι διαχρονικά χαμηλά και εγείρουν πολλές συζητήσεις σε εκπαιδευτικούς κύκλους, τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό. Ένα επιχείρημα που αντιπαραβάλλεται για να δικαιολογήσει τις χαμηλές επιδόσεις είναι η αδιαφορία των 15-χρονων μαθητών που συμμετέχουν στην PISA για τέτοιες αξιολογήσεις. Το εκφράζουν συνήθως οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εκπαιδευτικών, αλλά είναι και γενικότερη αντίληψη στην εκπαιδευτική κοινότητα. Ο σκοπός αυτού του σύντομου άρθρου είναι να παρουσιάσει τα κύρια αποτελέσματα μιας έρευνας που ολοκληρώσαμε, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Λεβέντη, για να εξετάσουμε με δεδομένα αυτό τον ισχυρισμό. Αξιοποιήσαμε στοιχεία πέρα από την επίδοση στα τεστ, καθώς αυτές οι έρευνες συλλέγουν πολλά δεδομένα από αντιπροσωπευτικά και μεγάλα δείγματα μαθητών, μέσα από αξιόλογες διαδικασίες μέτρησης και εργαλεία μέτρησης.
Η PISA από το 2015 διεξάγεται ηλεκτρονικά στις περισσότερες χώρες. Για κάθε ερώτηση που εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή, καταγράφεται η απάντηση αλλά και ο χρόνος που διάθεσε κάθε παιδί για να δώσει μια απάντηση. Χρησιμοποιήσαμε κάποιους δείκτες πολύ γρήγορης απάντησης/εικασίας (rapid guessing) για να εντοπίσουμε τις απαντήσεις που δόθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αρκετά σύντομο ώστε θα ήταν πρακτικά αδύνατο ένα παιδί να διαβάσει επαρκώς, να κατανοήσει και να εισάγει μια απάντηση. Συγκεντρώσαμε αυτούς τους δείκτες για να ποσοτικοποιήσουμε την «προσπάθεια με βάση το χρόνο» για κάθε μαθητή. Συγκρίναμε τις χώρες που συμμετείχαν στην PISA 2015 και στα τρία κύρια αντικείμενα Μαθηματικών, Γλώσσας και Επιστήμης. Η Κύπρος είχε χαμηλή μέση «προσπάθεια με βάση το χρόνο» παρόμοια με άλλες χώρες των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής στη λίστα των 56 χωρών της ηλεκτρονικής χορήγησης. Το γράφημα παρουσιάζει το μέσο ποσοστό για δύο δείκτες «προσπάθειας με βάση το χρόνο» στο τεστ Επιστήμης.
Όπως φαίνεται στον οριζόντιο άξονα, οι διαφορές μεταξύ χωρών σε αυτούς τους δείκτες προσπάθειας δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλες. Αυτό εξηγούμε στο άρθρο [1]. Γι’ αυτό προχωρήσαμε σε μια δεύτερη ανάλυση: αφαιρέσαμε μαθητές που είχαν επιλέξει να μαντέψουν γρήγορα σε μία ή περισσότερες απαντήσεις. Υπολογίσαμε ξανά τις μέσες επιδόσεις των χωρών μόνο με τους μαθητές που δεν έκαναν γρήγορες εικασίες. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι μέσες επιδόσεις των χωρών ανέβηκαν και στα τρία τεστ. Μετά υπολογίσαμε τον πίνακα κατάταξης των χωρών ως προς τη μέση επίδοση. Η θέση της Κύπρου στον πίνακα δεν άλλαξε καθόλου στα Μαθηματικά και τη Γλώσσα, ενώ ανέβηκε μέχρι 3 θέσεις στην Επιστήμη μεταξύ των 56 χωρών. Γενικά, οι αλλαγές που παρατηρήσαμε στη θέση των χωρών στον πίνακα κατάταξης ήταν πολύ μικρές. Στην πλειονότητά τους, είτε παρέμεναν στην ίδια θέση ή μετακινούνταν 1-2 θέσεις ψηλότερα ή χαμηλότερα, όπως εξηγούμε σε ένα δεύτερο άρθρο [2].
Οι δείκτες που στηρίζονται στη γρήγορη εικασία (με όλες τις παραλλαγές που εξετάσαμε) δεν περιγράφουν όλες τις περιπτώσεις «αδιαφορίας προς το τεστ». Είναι πιθανό για παράδειγμα να απαντούμε σε μια ερώτηση χωρίς βιασύνη, απρόσεκτα, και χωρίς να καταβάλλουμε ιδιαίτερη προσπάθεια. Τέτοια αντιμετώπιση προς εξετάσεις χαμηλού διακυβεύματος, που δεν έχουν προσωπικές συνέπειες στους μαθητές, συναντάται σε όλες τις χώρες σε κάποιο βαθμό.
Με βάση όμως τα πιο πάνω αποτελέσματα θεωρούμε ότι δεν υποστηρίζεται ο ισχυρισμός πως οι χαμηλές επιδόσεις της Κύπρου οφείλονται στην αδιαφορία των μαθητών να απαντήσουν στα τεστ της PISA ή στη βιασύνη τους να ολοκληρώσουν τη διαδικασία. Άλλους παράγοντες που σχετίζονται με τη χαμηλή επίδοση θα πρέπει να αναζητήσουμε.
[1] Michaelides, M.P., & Ivanova, M. (2022). Response time as an indicator of test-taking effort in PISA: country and item-type differences. Psychological Test and Assessment Modeling, 64(3), 304-338.
[2] Michaelides, M.P., Ivanova, M., & Avraam, D. (2024). The impact of filtering out rapid-guessing examinees on PISA 2015 country rankings. Psychological Test and Assessment Modeling, 66(1), 50-62. https://doi.org/10.2440/001-0012
*Αναπληρωτής Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Copyright © 2024 dedomenon.eu